Πρακτικό Γεωργικό Σχολείο Γόρτυνας Μεσαράς

  

      Το Πρακτικό Γεωργικό σχολείο Μεσαράς έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην επαγγελματική γεωργική εκπαίδευση στην Κρήτη μεταλαμπαδεύοντας την γεωργική επιστήμη και εμπειρία στα αγροτόπαιδα της πατρίδας μας.

        Από το σχολικό έτος 1930-1931 μέχρι και το 1951-1952 φοιτήσαν στο Πρακτικό Γεωργικό σχολείο Μεσαράς 202 τακτικοί εσωτερικοί μαθητές. Κατά τα σχολικά έτη 1940 μέχρι το 1946 η εισαγωγή τακτικών μαθητών είχε διακοπεί λόγω  της γερμανικής κατοχής.

    Η προέλευση των μαθητών είναι κυρίως από τη Κρήτη, αλλά και από άλλες περιοχές της νότιας και νησιωτικής Ελλάδας. Υπήρχαν  ακόμη μαθητές από τα Ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου αλλά και από τη Θεσσαλία παρά την ύπαρξη εκεί της Αβερώφειου Γεωργικής Σχολής Λάρισας. Δεν καταγράφονται μαθητές από την Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη.

    Για την εισαγωγή των νεαρών αγροτών πολλές φορές υπήρχαν παρεμβάσεις πολιτικών και κοινωνικών παραγόντων ακόμη και παρακλήσεις από γονείς ή άλλους συγγενείς.

      Είναι χαρακτηριστική η επιστολή του δάσκαλου Ε. Μουρτζίδη από τον Νιπιδιτό Πεδιάδος, ο οποίος είχε την τύχη να μετεκπαιδευτεί στο Γεωργικό Φροντιστήριο Γόρτυνας Μεσαράς, το έτος 1930. Η επιστολή βρέθηκε κατά την διάρκεια της έρευνας μας για την οργάνωση και διοίκηση του Πρακτικού Γεωργικού Σχολείου Γόρτυνας Μεσαράς Κρήτης. Ο επιστολογράφος γλαφυρά θέτει το αίτημα για την επιλογή του εγγονού του, απευθυνόμενος στον πρώτο διευθυντή της Σχολής και Επιθεωρητή Γεωργίας Κρήτης, τον χρόνο που γράφεται η επιστολή:

       « Εν Νιπιδιτω τη 18^η Αυγούστου 1946

              Σεβαστέ μου κ. Επιθεωρητά

                                       Ύστερα από 16 χρόνια             

    Θυμάμαι, ήτανε σαν και αυτές τις μέρες. Εγώ δεν είχα πάει ακόμη εκεί κάτω στο Μεγάλο Ναό της Θεάς Δήμητρας μα μέσα μου αιστανόμουνα μια αγάπη ή μια φωτιά για τη Μάνα Γη. Το  παιδί μου τότε τελείωνε το Δημοτικό και είχα απόφαση να το στείλω εκεί που για πρώτη φορά άκουα πως θα λειτουργούσε. Προς τούτο έκανα αίτηση. Η απάντηση ήτο: “Δε δεχόμενα παιδιά  δημοσίων υπαλλήλων” καταπέλτης. Σβίσιμο των οικογενειακών ονείρων. Τι να κάμει το παιδί; που από κληρονομιά ή ιδιοσυγκρασία είχε αφομοιωθή με τη γη που ποταμοί προγονικών ιδρώτων πότισαν και ηγάπησαν; Σπρόχθηκε προς τα άνω παρα την θέληση όλων μας. Μπήκε σε μια ελεύθερη επιστήμη – την Ιατρική – την ηγάπησε και αυτή ως αγνή, άδολη κ συναφή προς τη Γη. Την έμαθε και αρίστευσε, με στέρησες για να μη πουληθή ούτε σπιθαμή γης μας και μe την υπόσχεση να γυρίση στη Γη απ’ όπου ξεκίνησε.»

    Αφού περιγράφει αναλυτικά τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες, έρχεται με τεκμηριωμένο τρόπο στο αίτημα.

   «Πέρασαν  τα χρόνια.. Εγώ ωστόσο υπό την χειραφέτηση του Πατριάρχου της εν Κρήτη Γεωργίας κ υπό τας ευχάς του Σεβ. Αρκαδίας τότε Βασιλείου μπήκα στα μυστήρια της Δήμητρας. Συναρπάχτηκα από το θάμβος, αλλά ένα ήτο πάντα στη ψυχή μου. Έπρεπε κάποιος από την οικογένεια νάναι συνεχιστής των προσπαθειών μου. Και αυτός σιγά σιγά μεγάλωσε – ο γυιός της κόρης μου Στυλιανής – ο πόλεμος του πήρε τον πατέρα κ ως ορφανό τον τράβηξα δίπλα μου. Βρίσκω μέσα του κληρονομιά για την αγάπη της Γης. Δεν είναι εξαιρετική ιδιοφυία μα κρύβει μέσα του πνεύμα οικονομίας, τάξης, αγάπη προς τα ζώα κ τη γη. Ονομάζεται Ζαχαρίας Μαυρομάτης εγγονός του Εμμ. Μουρτζίδη του μετεκπαιδευθεντα γεωργικως δασκαλου.

    Αυτόν προορίζομεν να συνεχίση το γεωργικόν έργον μας κ των προγόνων και αυτόν παρακαλούμεν να εισαγάγητε εις την υφ’ υμάς Σχολήν για να εκπληρωθή ένα όνειρο ύστερα από 16 χρόνια._»

    Δεν παραλείπει να κάνει μια αναφορά για την κατάσταση της γεωργίας στην περιοχή που διαμένει, τονίζει την προσφορά του για την τόνωση του ηθικού των αγροτών και τέλος να προτείνει την προώθηση της εκμηχάνισης της γεωργίας σαν μέσο για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της υπαίθρου.   

«Γεωργικά

Αμπέλια  όλα καλά. Εσοδεία πολύ καλή. Σταφιδάμπελοι όμοια.

Εληές      άρχισε το ραντισμα, εχομε βετέμα, μα ο δάκος που καθολου   

               δ πέρισυ ε παρουσιάστηκe έχει κάμη μεγάλη προσβολή. Ελπίζομαι

               ότι με την επιμελημένην καταστροφή του θα περισωθή η

               παραγωγή, από την οποία μόνο περιμένει ο κόσμος να ζήση, γιατί

               όλα τα  προμηθεύεται με το λάδι.

Κτηνοτροφία.  Εις καλήν κατάσταση. Ο κτηνοτρόφος είνe ο πλούσιος της ημέρας.

Δημητριακά . Απογοήτευσις. Έχρεώθη όλη η παραγωγή στη συλλογή ή στη   

                        καλλιέργεια. Η μεγάλη καλλιεργεια έπεσε φέτο πολύ έξω.

                        Και από  όλους ακούγεται κραυγή απογοήτευσης κ’

                        εγκατάληψης της σποράς.

                       Δεν αφίνω ευκαιρία που ναμή τονόνω το ηθικό των αγροτων επ’

                        αυτού του σημειου. Ελπίζω ότι αι τιμαί των σιτηρών υψωθούν

                        έστω κ’ τεχνιτώς τα πράγματα θα αποκατασταθούν.

                      Ωστόσο επιβάλλεται η ετοιμασία στα χωράφια για την     

                        μέλουσαν σποράν. Η ετοιμασία αυτή είνε πενιχρά με τα ζώα  

                        και σκόπιμον είναι να φτάξη η μηχανική καλλιέργεια μέχρι το  

                        απόμερο χωριό. Το κράτος ας στραφή στην αγοράν

                        βενζιναρότρων ας δόση φτηνά κ’ άφθονα χημικά λιπάσματα

                      για να παρακαμθή η κρίσις και να συγκρατηθή ο αγρότης στη

                     γη του. Γιατί παρουσιάζeται κ ένα ισχυρό πάλι ρεύμα προς την

                     πόλη

Δεχθήτε παρακαλώ τον μεγάλον προς υμάς Σεβασμό μου

Μεθ’ ου διατελώ ευπειθέστατος

Εμμ. Ζ. Μουρτζίδης»

                        Βλέπουμε την αγωνία του μετεκπαιδευθέντα δάσκαλου για την πορεία των γεωργικών πραγμάτων και την προσπάθεια όλων για την διατροφική επάρκεια της χώρας, η οποία επιτεύχθηκε την δεκαετία του 1960. Η διατροφική επάρκεια της Ελλάδας χάθηκε μετά την είσοδο της χώρας μας στη τότε ΕΟΚ, τώρα Ευρωπαϊκή Ένωση και έτσι γίναμε μαριονέττα των τοκογλύφων-εταίρων.