Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014

ουκρανία: εκεχειρία;



Αν παρακολουθείτε αυτά που συμβαίνουν εδώ και μήνες στην ουκρανία και σε σχέση μ’ αυτήν το ξέρετε: μετά τις απανωτές στρατιωτικές επιτυχίες των αντικαθεστωτικών (γράφαμε στο προηγούμενο τεύχος γι’ αυτές) το ουκρανικό καθεστώς φαίνεται να έχει συνθηκολογήσει. Οι διαπραγματεύσεις στο Μινσκ έχουν οδηγήσει ως τώρα σε μια σημαντική ύφεση των μαχών, σε ανταλλαγές αιχμαλώτων και, το σημαντικότερο, στην εγκαθίδρυση μιας άτυπης συνοριακής γραμμής μεταξύ του καθεστώτος και των ανταρτών. Η οποία δεν ονομάζεται βέβαια έτσι, αλλά “ζώνη απόσυρσης των βαρέων όπλων”, πλάτους 30 χιλιομέτρων· “ζώνη εκεχειρίας” επιτηρούμενη απ’ τους παρατηρητές του οασε. [1] (Άλλοτε μια τέτοια ζώνη θα ονομαζόταν “πράσινη γραμμή” και θα είχε για επιτηρητές ειρηνόφιλους στρατιώτες του οηε.)
Η αποφασιστική ημέρα για την κοινά συμφωνημένη εκεχειρία αυτού του είδους ήταν η 19η Σεπτέμβρη, στο Μινσκ. Το σχέδιό της ήταν, ουσιαστικά, η “πρόταση 12 σημείων” που είχε κάνει νωρίτερα ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν, παρότι το ρωσικό καθεστώς δεν παραλείπει να λέει και να ξαναλέει ότι “δεν αποτελεί μέρος του προβλήματος της ουκρανίας”.
Αυτά είναι γνωστά. Εκείνο που είναι λιγότερο γνωστό είναι ότι 5 ημέρες νωρίτερα, στις 14 Σεπτέμβρη, 13 υψηλού επιπέδου εκπρόσωποι αμερικανικών, γερμανικών, ρωσικών και ουκρανικών εταιρειών, και ο κυβερνήτης του Donetsk, είχαν συναντηθεί “ιδιωτικά” με τον διευθυντή του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ Klaus Schwab, στη Γενεύη, για να σχηματοποιήσουν μια κοινή “πρωτοβουλία ειρήνευσης” για την ουκρανία. Ακόμα και σαν συμβολική κίνηση να την δει κανείς, δεν είναι καθόλου δευτερεύον να κουβεντιάζουν και να συναποφασίζουν “επιχειρηματικές καρέκλες” σαν τον Kurt Bock της γερμανικής BASF, τον Indra Nooyi της αμερικανικής PepsiCo, τον Klaus Kleinfeld της αμερικανικής Alcoa, τον Joe Kaeser της γερμανικής Siemens, τον Andrey Kostin της ρωσικής VTB Bank, την Natalie Jaresko της ουκρανικής Horizon Capital, τον Herman Gref της ρωσικής Sberbank, τον Mark Weinberger της αμερικανικής Ernst & Young, και άλλους παρόμοιους. Το κείμενο της συνάντησης (ας το ξαναπούμε: 5 ημέρες πριν την συμφωνία στο Μινσκ) όχι μόνο περιλαμβάνει το “πνεύμα” της μεταγενέστερης συμφωνίας στην πρωτεούσα της λευκορωσίας, αλλά πάει αρκετά μακρύτερα. Ενδιαφέροντα βρήκαμε τρία (απ’ τα δέκα) σημεία της “πρωτοβουλίας της Γενεύης για την ουκρανία”.
Το σημείο 6 αναφέρει:
Διασφάλιση της ασφάλειας και της εθνικής κυριαρχίας της ουκρανίας απ’ την διεθνή κοινότητα. Αναγνώριση της υπεροχής του διεθνούς νόμου πάνω στα εθνικά συμφέροντα. Αναγνώριση του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού αλλά ενθάρρυνση για την διαμόρφωση μιας πολιτικής αδέσμευτης στρατιωτικά για την ουκρανία, ανάλογης με το καθεστώς άλλων ευρωπαϊκών κρατών (π.χ. φινλανδία, σουηδία, ελβετία).
Το σημείο 7:
Έρευνα για το πως μπορούν να αποφευχθούν και να ακυρωθούν οι κυρώσεις και οι αντικυρώσεις, σε συσχέτιση με τις επιτυχίες της διαδικασίας συμφιλίωσης, σαν μέρος μιας διαδικασίας επανεγκαθίδρυσης κανονικού εμπορικού διαλόγου και σχέσεων.
Και το σημείο 9:
Συνεργασία και καθιέρωση ειδικών εμπορικών και οικονομικών συμφωνιών της ουκρανίας τόσο με την ευρωπαϊκή ένωση όσο και με την ρωσική ομοσπονδία, και πιθανόν αργότερα με την ευρασιατική οικονομική κοινότητα, έτσι ώστε να σταθεροποιηθεί η ουκρανική οικονομία, επιτρέποντας στις ουκρανικές επιχειρήσεις να αυξήσουν στις προσλήψεις  εργαζομένων, να βελτιώσουν τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές τους και να φτάσουν τα διεθνή επίπεδα ανταγωνιστικότητας.
Τα συγκεκριμένα διεθνούς βεληνεκούς αφεντικά, και 5 φορές περισσότερα να ήταν, δεν αποτελούν τον μόνο ενδιαφερόμενο για την ουκρανία. Γιατί αν ήταν οι μόνοι, ενδεχομένως να μην είχε συμβεί τίποτα απ’ τις αρχές του χρόνου και μετά. Έχει ωστόσο την σημασία της η προσέγγισή τους επειδή ταιριάζει με ό,τι θα μπορούσε να θεωρηθεί ο “κοινός τόπος” των ρωσικών και των γερμανικών συμφερόντων πάνω στο ουκρανικό έδαφος, μετά την σφήνα της Ουάσιγκτον. Και είναι ίσως η μεγαλύτερη επιτυχία της Μόσχας σ’ αυτήν την ιστορία το ότι η εφαρμογή της συμφωνίας (οικονομικής) “σύνδεσης ε.ε. - ουκρανίας”, που έχει υπογραφτεί και εγκριθεί και απ’ τις δύο πλευρές, αναβλήθηκε για μετά από 1,5 χρόνο: όταν υπάρχει μια αναβολή μπορεί να υπάρξει και δεύτερη και τρίτη... Ωστόσο, πρόκειται γι’ αυτό ακριβώς που είχε ζητήσει ο ριγμένος ουκρανός πρόεδρος Yanukovych, όταν του είχαν πετάξει στα μούτρα οι ευρωπαίοι (και κυρίως το Βερολίνο) την λίγο πολύ αποικιακή “συμφωνία σύνδεσης”, προς τα τέλη του 2013: είχε ζητήσει αυτό, να μελετηθεί καλύτερα η συμφωνία, προκαλώντας όλες εκείνες τις ηρωϊκές και φιλοευρωπαϊκές διαμαρτυρίες που ονομάστηκαν “κίνημα της πλατείας Maidan”, και κατέληξαν στο πραξικόπημα της 21ης Φλεβάρη. [2]
Ύστερα, λοιπόν, απ’ το αίμα και την καταστροφή 10 μηνών (απ’ τους οποίους οι 7 φασιστικής εξουσίας στην ουκρανία) ο φανερά ωφελημένος είναι ... η Μόσχα! Ενσωμάτωσε την κριμαία αποκτώντας την πλήρη κυριότητα των ναυτικών υποδομών της στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο· έβαλε πόδι στην ανατολική ουκρανία πολύ περισσότερο απ’ ότι είχε ήδη· και έδειξε στον φιλόδοξο γερμανικό (κατά κύριο λόγο) ιμπεριαλισμό ότι πάσχει από την παιδική αρρώστια της επικίνδυνης αυταρέσκειας.
Το ότι η Μόσχα, με τους κατάλληλους ελιγμούς, έχει ωφεληθεί ως τώρα απ’ την “ουκρανική κρίση” σημαίνει μήπως ότι η Ουάσιγκτον ηττήθηκε; Εάν το κριτήριο είναι το μέγιστο που θα μπορούσε να πετύχει η Ουάσιγκτον στις ουκρανικές επιδιώξεις της, τότε η ήττα θα θεωρούνταν συντριπτική. Όμως αυτό το κριτήριο είναι λάθος. Κοιτώντας το ζήτημα λογικά, λοιπόν, έχει και η Ουάσιγκτον τις δικές της επιτυχίες.
Η πιο βασική είναι ότι έχει εγκαταστήσει μόνιμα μέσα στην ουκρανία μια μάζα φασιστών και λούμπεν πληρωμένων δολοφόνων, τους οποίους θα είναι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο να βάλει στο χέρι οποιαδήποτε απλά μετριοπαθής κυβέρνηση. Το κόλπο είναι πολύ πιο άγριο απ’ την (τελικά soft) “πορτοκαλί επανάσταση”: τώρα αναφερόμαστε σε μια συμμαχία (ή πρόσδεση) ικανού μέρους του ουκρανικού βαθέος κράτους (συμπεριλαμβανομένων διάφορων “ολιγαρχών” / αφεντικών) με τους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Αυτό το σύμπλεγμα, με τις “ανορθόδοξες” και αιματηρές τακτικές του, θα είναι μόνιμο “πρόβλημα” στην ουκρανία.
Το δεύτερο κέρδος της Ουάσιγκτον, σε συνάρτηση με το πρώτο, είναι ότι ναι μεν δεν έχει πετύχει την ένταξη της ουκρανίας στο νατο (κάτι που, όμως, το ήξερε ότι δεν πρόκειται να συμβεί), έχει πετύχει όμως μια “διμερή στρατιωτική συνεργασία” που, ρεαλιστικά μιλώντας, είναι the best of the rest. Πρόκειται για εκείνο το είδος συνεργασίας που έχουμε ήδη αναφέρει ότι μεθοδεύει η Ουάσιγκτον στην ανατολική ασία [3]: κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, και ξανά στρατιωτικές ασκήσεις, κι άλλες στρατιωτικές ασκήσεις, και πάλι, και πάλι... έτσι ώστε εκ των πραγμάτων να υπάρχει μια κάποια μόνιμη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην ουκρανία. [4] Φυσικά ένα τέτοιο μοντέλο είναι πιο αδύναμο απ’ την οργανική ένταξη στο νατο: υπόκειται κάθε φορά στις πολιτικές αποφάσεις του ουκρανικού υπ.αμ., δηλαδή της κάθε φορά ουκρανικής κυβέρνησης. Αλλά η Ουάσιγκτον ήξερε και ξέρει ότι βάζοντας “φωτιά στα τόπια” στην ουκρανία, δεν πρόκειται να γίνει ένταξη της απ’ την κεντρική πύλη: κράτη με αστάθεια ή πολέμους στο εσωτερικό τους απαγορεύεται να μπουν στο νατο. Απ’ την άλλη, διατηρώντας τον φασιστοστρατό της εντός της ουκρανίας, είναι πολύ εύκολο και απλό να εκβιάζει συμφωνίες και συναινέσεις στρατιωτικής συνεργασίας, εάν υποθέσουμε ότι κάποιοι μελλοντικοί κυβερνήτες του κράτους θα ήθελαν να την αρνηθούν.
Παράδειγμα αυτή η πολιτική βιτρίνα / καρικατούρα που λέγεται Poroshenko. Έχουν γραφτεί διάφορα για δαύτον, που συνέκλιναν στο ότι “είναι άνθρωπος των αμερικάνων”. Όχι. Ο Poroshenko έχει πολλές μπίζνες στη ρωσία. Γι’ αυτό και η Μόσχα άλλαξε γραμμή για τις προεδρικές εκλογές στις 25 του περασμένου Μάη, όταν έγινε σαφές ότι ο Poroshenko θα εκλεγεί, και μάλιστα εύκολα.
Την ίδια ώρα λοιπόν που ο Poroshenko μιλούσε σχεδόν καθημερινά με τον Πούτιν ή άλλους στο Κρεμλίνο για την διαμόρφωση της τελικής συμφωνίας στο Μινσκ, μία ημέρα πριν την υπογραφή της, πήγε στην Ουάσιγκτον. Απ’ όπου, μιλώντας στο κογκρέσσο, κατηγόρησε τον Πούτιν για “εισβολέα” και “καταπιεστή” και “ιμπεριαλιστή” και “νοσταλγό της εσσδ”... Αυτά, ακριβώς, που θα ήθελαν να ακούσουν οι αμερικάνοι καθεστωτικοί. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να παραλληλίσει την ουκρανία με το ισραήλ. Γιατί αυτό το θέατρο;
Από την στιγμή που η ουκρανική “εθνοφρουρά” και τα φασιστικά τάγματα ηττήθηκαν στο Donetsk και ο Poroshenko εμφανίστηκε διατεθειμένος για διαπραγματεύσεις με τους αντικαθεστωτικούς, οι φήμες ότι μπορεί ακόμα και να ανατραπεί με πραξικόπημα άρχισαν να δίνουν και να παίρνουν· εντός και εκτός ουκρανίας. Το φασισταριό έκανε πράγματι αντι - Poroshenko συγκεντρώσεις στο Κίεβο, αλλά δεν έπαιξε όλη του τη βία. Το “να τα έχει καλά με την Ουάσιγκτον” έχει γίνει λοιπόν όρος πολιτικής επιβίωσης στην ουκρανική κινούμενη άμμο, ακόμα και για πολιτικές βιτρίνες που έχουν σίγουρα την υποστηρίξη, έστω και όχι ιδιαίτερα εκδηλωτική, της Μόσχας. Το ότι ο συγκεκριμένος Poroshenko έφτασε να μιλάει σαν αμερικάνος ρεπουμπλικάνος είναι απλά δείγμα του πόσο αδέξιος (ή πόσο γλύφτης) είναι. [5]

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Η εκεχειρία δεν ισχύει ως τώρα για το αεροδρόμιο του Ντόνετσκ. Εκεί, η υπογραφή της συμφωνίας στο Μινσκ, βρηκε τους αντικαθεστωτικούς να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του και τον ουκρανικό στρατό ένα μικρό. Το αεροδρόμιο δεν μπορεί να δουλέψει υπ’ αυτές τις συνθήκες. Συνεπώς οι αντικαθεστωτικοί προσπαθούν να “ξεκλειδώσουν” τους καθεστωτικούς και να τους διώξουν, ενώ αυτοί, απ’ την μεριά τους, έχοντας πυροβολικό, κτυπούν στα τυφλά την πόλη.
[ επιστροφή ]
2 - Ο ρώσος υπ.εξ. Sergei Lavrov, συνεντευξιαζόμενος στα τέλη Σεπτέμβρη στο ρωσικό channel 5, δεν έχασε την ευκαιρία να ειρωνευτεί την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική:
... Η απόφαση της ε.ε. και της ουκρανίας να αναβάλουν την ενεργοποίηση της συμφωνίας σύνδεσης ως το τέλος του 2015 είναι εν πολλοίς το ίδιο πράγμα που είχε ζητήσει ο Viktor Yanukovych... Αυτό που είτε τότε ήταν ‘θέλω να αναβάλω την υπογραφή, δώστε μου περισσότερο χρόνο να το σκεφτώ’. Το ότι λαμβάνεται μετά από 10 μήνες αυτή η απόφαση αλλά έχοντας εν τω μεταξύ πληρωθεί τόσο μεγάλο τίμημα, δεν είναι αυτό που θα θεωρούνταν ‘καλή δουλειά’...
Αυτά να τα ακούει ο γερμανός υπ.εξ Steinmeier, και το “χυμένο γάλα” του...
[ επιστροφή ]
3 - Sarajevo νο 87, Σεπτέμβρης 2014, global war.
[ επιστροφή ]
4 - Δεν είναι και το πιο ευχάριστο η απαρίθμηση στρατιωτικών ασκήσεων, αλλά: στα τέλη του περασμένου Σεπτέμβρη 1300 νατοϊκοί στρατιώτες έκαναν ασκήσεις στο ουκρανικό κέντρο εκπαίδευσης στο Yavoriv, κοντά στην (φασιστοφωλιά) Lviv. Λίγο νωρίτερα, 8 με 10 Σεπτέμβρη, είχαν γίνει ναυτικές ασκήσεις, στον Εύξεινο Πόντο, με συμμετοχή ρουμανικών, τουρκικών, ισπανικών καναδικών, αμερικανικών και φυσικά ουκρανικών πλοίων. Το Νοέμβρη και τον Δεκέμβρη ουκρανοί καραβανάδες θα συμμετάσχουν σε νατοϊκές “ηλεκτρονικές ασκήσεις”, στη νορβηγία και στη γερμανία. Όλα αυτά χωρίς να είναι το Κίεβο μέλος του νατο...
[ επιστροφή ]
5 - Τόσο πολύ που ουσιαστικά δεν έδωσε και κανείς σημασία στα “αιτήματά” του. Η Ουάσιγκτον ξέρει ακριβώς τι θέλει, υπό τα τωρινά δεδομένα, στην ουκρανία· και πως θα το επιβάλλει, με ή χωρίς Poroshenko.
[ επιστροφή]
πηγή: sarajevomag


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου