Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010

Φυτό για το μέλλον: Ιπποφαές


Συνθήκες περιβάλλοντος που καλλιεργείται το Ιπποφαές

       

Το ιπποφαές είναι ένα φυτό το οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί και να παράγει
καρπούς από το  υψόμετρο του επιπέδου  της θάλασσας μέχρι το  υψόμετρο των 2000m. Στη Ρωσία  υπάρχουν ενδημικά είδη  του ιπποφαούς που καρποφορούν σε υψόμετρα μεταξύ 1200m και 2000m.
Το εύρος των θερμοκρασιών μέσα στο οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί είναι  πολύ μεγάλο και ευρίσκεται μεταξύ -43ο C και 40ο C.
Το ιπποφαές μπορεί να καλλιεργηθεί σε μία ποικιλία εδαφών τα οποία μπορεί να είναι γόνιμα ή λιγότερο γόνιμα ή ακόμη και σε άγονα εδάφη. Το ρΗ του εδάφους μπορεί να κυμαίνεται από 5,5 μέχρι 8,0. Έχει αποδειχθεί ότι οι ρίζες του αναπτύσσονται καλά σε  ελαφρά αεριζόμενα εδάφη, αμμώδη ή χαλικώδη και μπορούν να αναπτυχθούν ακόμη και  σε εδάφη με υψηλές συγκεντρώσεις χλωριούχου νατρίου. Μπορεί να καλλιεργηθεί επίσης και σε αργιλώδη και αργιλοπηλώδη εδάφη με επιτυχία αφού βέβαια ενσωματωθεί μία ποσότητα 2000-2500 κιλών / στρέμμα καλά χωνευμένης κοπριάς ή άλλης οργανικής ουσίας.  Το ιπποφαές είναι ένα φυτό μοναδικό που μπορεί να καλλιεργηθεί και να αξιοποιήσει ακόμη και   εγκαταλελειμμένα γεωργικά εδάφη, ακαλλιέργητες εκτάσεις, αμμώδεις παραθαλάσσιες εκτάσεις,   πυρόπληκτα εδάφη ή βραχώδη νησιά ενώ ταυτόχρονα λόγω του ότι συμβιώνει στις ρίζες του με ένα αζωτοβακτήριο λαμβάνει το άζωτο που έχει ανάγκη για την ανάπτυξη του από τον ατμοσφαιρικό αέρα, εμπλουτίζοντας ταυτόχρονα το έδαφος με άζωτο βελτιώνοντας ταυτόχρονα τη γονιμότητα του εδάφους.

Το φυτό αυτό θεωρείται ανθεκτικό στην ξηρασία αλλά τα καλύτερα αποτελέσματα σαν αυτοφυές τα δίδει σε περιοχές που δέχονται τουλάχιστον 400mm έως 600mm βροχής ετησίως και επάνω. Το ιπποφαές εφόσον αποβλέπουμε στην μεγάλη παραγωγή πρέπει το καλοκαίρι να αρδεύεται έστω και με μικρές ποσότητες ύδατος. Η κατάλληλη άρδευση μπορεί να γίνεται με το σύστημα των σταγόνων ή με τους μικροεκτοξευτές.
Μερικά είδη και υποείδη του ιπποφαούς μπορούν να ανεχθούν και πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά γενικά μπορούμε να σημειώσουμε ότι σε βαριά και υγρά εδάφη δεν ευδοκιμεί το φυτό αυτό. Το χωράφι που θα εγκατασταθεί η καλλιέργεια του ιπποφαούς πρέπει να στραγγίζει καλά.
Το γεγονός επίσης ότι το ριζικό του σύστημα απλώνεται ταχέως σε μεγάλο εύρος επιφανειακά, του δίνει τη δυνατότητα  σε μικρό χρονικό διάστημα να καλύπτει μεγάλες επιφάνειες ενισχύοντας ταυτόχρονα τη συνοχή του εδάφους.
Λόγω του ότι είναι ανθεκτικό στην επίδραση των ισχυρών ανέμων, το ιπποφαές χρησιμοποιείται επίσης και σε φυτοφράκτες με πολύ καλά αποτελέσματα στην προστασία των καλλιεργειών, αλλά και σαν πολύ καλό καταφύγιο της τοπικής πανίδας.
Η καλή ηλιοφάνεια είναι επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας για την επίτευξη μεγάλης παραγωγής καρπών. Για τον λόγο αυτό επιδιώκεται η διεύθυνση των γραμμών φυτεύσεως να είναι στον άξονα βορρά- νότου ώστε να υπάρχει η μικρότερη σκίαση των φυτών.


Καλλιέργεια του ιπποφαούς

Το ιπποφαές πολλαπλασιάζεται άμεσα με σπόρους που φυτεύονται το φθινόπωρο ή την άνοιξη και με μοσχεύματα. Αναπτύσσεται καλύτερα σε βαθιά, καλά στραγγιζόμενα, αμμώδη εδάφη με άφθονη οργανική ύλη. Σε άνυνδρες περιοχές ή περιοχές με ημίξηρο κλίμα, το νερό πρέπει να παρέχεται με την εγκατάσταση της φυτείας. Το ph του εδάφους, εκτός από ακραία επίπεδα, δεν είναι περιοριστικός παράγοντας, αν και ευδοκιμεί καλύτερα σε ph 6 έως 7. Το ιπποφαές είναι ευαίσθητο σε μεγάλες ελλείψεις εδαφικής υγρασίας, ιδιαίτερα την άνοιξη όταν τα φυτά ανθίζουν και τα μικρά φρούτα αρχίζουν να αναπτύσσονται. Το ιπποφαές, όπως και άλλες καλλιέργειες, απαιτεί επαρκή θρεπτικά συστατικά του εδάφους για μια υψηλή απόδοση και με καλύτερη ποιότητα μούρα. Ανταποκρίνεται θετικά επίσης στη λίπανση με φώσφορο.
    Οι συνιστάμενες αποστάσεις φύτευσης για το ιπποφαές ποικίλλουν, περιοχές με χαμηλότερες τιμές γης και την χρήση μεγάλων μηχανημάτων μπορεί να φυτεύεται σε μεγαλύτερες αποστάσεις. Μια ενδεικτική φύτευση είναι, 1 m εντός της γραμμής και 4 m μεταξύ των σειρών ήταν συνιστάται. Οι γραμμές θα πρέπει να προσανατολίζεται στην κατεύθυνση Βορρά-Νότου για την παροχή κατ 'ανώτατο όριο φως. Η αναλογία των αρσενικών προς τα θηλυκά φυτά είναι σημαντική για τη μεγιστοποίηση της καρπόδεσης. Οι αναλογίες για τα αρσενικά: θηλυκά ποικίλουν ανάλογα με την πυκνότητα των φυτών και την περιοχή, 1 αρσενικό: 6-8 αναλογία θηλυκών θεωρείται επαρκής αναλογία. Η επικονίαση των ανθέων του ιπποφαούς γίνεται με τον άνεμο. Ένα μέτριο κλάδεμα είναι απαραίτητο για τη μεγιστοποίηση της απόδοσης και τη μείωση των ετησίων διακυμάνσεων παραγωγης. Το στέμμα θα πρέπει να κλαδεύονται κάθε χρόνο για να αποτραπούν οι επικαλύψεις υποκαταστημάτων, αλλά και μεγάλες υποκαταστήματα θα πρέπει να είναι επικεφαλής για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης πλευρική σουτ. Η καταπολέμηση των ζιζανίων είναι πολύ σημαντική για τις φυτείες του ιπποφαούς, ιδίως για την προώθηση της ανάπτυξης των νεοφυτευθέντων φυτών (Li και Schroeder 1999).

Συγκομιδή
Η συγκομιδή είναι δύσκολη εξαιτίας της πυκνής ακανθώδους διάταξης μεταξύ των καρπών σε κάθε κλαδί. Κοινή τεχνική συγκομιδής αποτελεί η απόσπαση ολόκληρου του κλαδιού, αν και αυτό αποβαίνει καταστροφικό για το θάμνο και μειώνει τις μελλοντικές συγκομιδές. Αν ένα κλαδί αφαιρεθεί με αυτήν τη μέθοδο και βρίσκεται κοντά σε θερμοκρασία κατάψυξης, διευκολύνεται κατά πολύ η συλλογή των καρπών. Τα κλαδιά που αποσπώνται, καταψύχονται σε −32°C, στη συνέχεια ανακινούνται ή τρίβονται για την απομάκρυνση των καρπών.
Ο εργάτης έπειτα κοπανάει τους καρπούς για να απομακρύνει έως και το 95% των φύλλων και άλλων υπολειμμάτων. Αυτό έχει ως συνέπεια το ελαφρώς μαλάκωμα των καρπών επιφανειακά, καθώς η εργασία λαμβάνει χώρα σε θερμοκρασία περιβάλλοντος (~ 20°C). Στη συνέχεια, οι καρποί ή ο πολτός των καρπών αποθηκεύονται στην κατάψυξη.
Η πιο αποτελεσματική μέθοδος συγκομιδής των καρπών, χωρίς να τραυματιστούν τα κλαδιά, είναι να γίνει χρήση ειδικού αναδευτήρα. Ο μηχανικός τρόπος συγκομιδής αφήνει έως και 50% στο χωράφι και οι καρποί μπορούν να συγκομίζονται κάθε δύο χρόνια. Με αυτά τα σχετικά σύγχρονα μηχανικά μέσα μπορούν να πάρουν μόνο περίπου το 25% της παραγωγής που θα μπορούσε να συγκομιστεί.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι φυτοκόμοι της Ρωσίας και της Ανατολικής Γερμανίας δημιούργησαν νέες ποικιλίες με μεγαλύτερη θρεπτική αξία, ογκοδέστερoυς καρπούς, τροποποίηση της περιόδου ωρίμασης και κλαδιά για εύκολη συγκομιδή. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, έχουν αναπτυχθεί πειραματικές καλλιέργειες στις Η.Π.Α., στη Νεβάδα, στην Αριζόνα, καθώς και σε διάφορες επαρχίες του Καναδά.

Πηγές:
Κάσσανδρος Γάτσιος Γεωπόνος, ΤΟ ΙΠΠΟΦΑΕΣ το πολυδύναμο φυτό του μέλλοντος

Thomas S.C. Li, Product Development of Sea Buckthorn ανάκτηση στις24/9/2010 από http://www.hort.purdue.edu/newcrop/ncnu02/v5-393.html

1 σχόλιο:

  1. Απ'οτι καταλαβαινω η συγκομιδη ειναι και το μεγαλυτερο προβλημα. Ποιος ειναι ο τροπος που συνισταται; Η αποσπαση κλαδιων δεν ακουγεται και πολλα υποσχομενη για μελλοντικες σοδειες οποτε αποτελει ενα προβλημα. Και εαν δεν γινεται η πληρης συγκομιδη του φυτου θα ειναι επικερδης η επενδυση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή